Bank
Według ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
[1]
Bank jako instytucja finansowa udziela kredytów, prowadzi rachunki bankowe, emituje bankowe papiery wartościowe oraz prowadzi inne czynności określone w statucie banku.
Działalność zarobkowa banku opiera się na pobieraniu opłat i prowizji za świadczone usługi od klientów banku oraz wpływy z odsetek od udzielonych kredytów.[2]
Działalność banków reguluje wspomniana Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Określa ona reguły działalności oraz powstawania banków, oddziałów (w tym zagranicznych), a także zasady postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków czy zasady sprawowania nadzoru bankowego.
Bank może też prowadzić czynności bankowe tj.:
- przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
- przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
- wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.[3]
Czynności bankowe
Za czynności bankowe przyjmuje się też następujące czynności (o ile są wykonywane przez banki):
- udzielanie pożyczek pieniężnych,
- operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,
- świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego,
- terminowe operacje finansowe,
- nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,
- przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,
- prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych,
- udzielanie i potwierdzanie poręczeń,
- wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych,
- pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym,
- pośrednictwo w zawieraniu umów lokaty strukturyzowanej,
- doradztwo w odniesieniu do lokat strukturyzowanych.
| Banki mogą też np. dokonywać obrotu papierami wartościowymi, nabywać i zbywać nieruchomości, obejmować lub nabywać akcje itd.
Rodzaje banków
- emisyjne (centralne) – zajmują się misją pieniądza; finansują one inne banki, mają monopol na emisję banknotów oraz znajdują się ugruntowanej – centralnej pozycji – w aparacie gospodarczym, stabilizują system bankowy
- handlowe – ich działalność polega na przyjmowaniu wkładów krótkoterminowych lub płatnych na żądanie, udzielanie kredytów krótkoterminowych. Zajmują się też rozprowadzaniem nowych emisji akcji i obligacji spółek akcyjnych
- inwestycyjne – ich działalność obejmuje rynek kapitałowy i przedsiębiorstw. Zajmują się transakcjami związanymi z przejmowaniem firm oraz doradztwem w tej dziedzinie
- hipoteczne – udzielają kredytów długoterminowych, których zabezpieczenie stanowią hipoteki nieruchomości
- spółdzielnie kredytowe – gromadzą wkłady członków i udzielają kredytów swoim członkom;` powstały z myślą o rzemieślnikach, rolnikach, drobnych kupcach
- kasy oszczędnościowe – gromadzą wkłady gospodarstw domowych i lokują te środki w papierach wartościowych
Przypisy
[1] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939 z późn. zm., art. 2.
[2] Encyklopedia PWN, www.encyklopedia.pwn.pl
[3] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, art. 5 ust. 1.